Wat is geven van feedback tijdens een retrospective?
Geven van feedback tijdens een retrospective betekent dat teamleden hun observaties, ervaringen en meningen delen over de afgelopen sprint met als doel het teamproces te verbeteren. Binnen SCRUM is de retrospective het formele moment waarop het team samen reflecteert op de samenwerking, het proces en de resultaten. Feedback geven draagt bij aan leren en groei, niet aan veroordeling of het aanwijzen van schuld.
Een goede retrospective richt zich op openheid, veiligheid en gezamenlijke verbetering. Het doel is niet alleen om problemen te benoemen, maar om te begrijpen wat goed ging, wat beter kan en hoe het team hier samen aan kan werken.
Casus
Tijdens de sprint merkte het team dat er veel verstoringen waren tijdens het programmeren. In de retrospective benoemt een ontwikkelaar dit als punt van aandacht. Hij zegt niet: “Jij onderbreekt me te vaak”, maar: “Ik merk dat ik moeite heb om gefocust te blijven als er tussendoor vragen komen. Misschien kunnen we vaste overlegmomenten plannen.” De toon is reflectief en gericht op verbetering, niet op verwijt.
Hoe zit geven van feedback in elkaar?
Het geven van feedback binnen de SCRUM retrospective vraagt om aandacht voor relatie, inhoud en timing.
Feedback in een psychologisch veilige omgeving
Teamleden moeten zich veilig voelen om eerlijke feedback te geven en te ontvangen. De Scrum Master speelt een belangrijke rol in het creëren van die veiligheid door de toon te zetten: respectvol, open en zonder oordeel.
Constructieve formulering
Effectieve feedback is concreet, feitelijk en gedragsgericht. Het richt zich op waarneembaar gedrag en het effect daarvan, niet op iemands persoonlijkheid.
Een bekende structuur is de “4G-methode”:
-
Gedrag: Beschrijf het gedrag dat je hebt waargenomen.
-
Gevoel: Leg uit welk gevoel of effect dit bij je teweegbracht.
-
Gevolg: Benoem het effect op het team of het resultaat.
-
Gewenst: Geef aan welk gedrag of welke verandering je zou wensen.
Perspectieven bij feedback
-
Individueel perspectief: Teamleden geven feedback om eigen frustraties of successen bespreekbaar te maken en beter samen te werken.
-
Team-perspectief: Feedback is bedoeld om patronen te herkennen — bijvoorbeeld hoe beslissingen genomen worden of hoe communicatie verloopt.
-
Proces-perspectief: Het team reflecteert op de effectiviteit van werkwijzen, tools of afspraken.
Rol van de Scrum Master
De Scrum Master faciliteert dat feedback niet persoonlijk of defensief wordt, maar helpt het team focussen op het gezamenlijke leerdoel. Hij/zij kan gebruikmaken van werkvormen zoals Start-Stop-Continue of Mad-Sad-Glad om feedback gestructureerd te verzamelen.
Casus
De Scrum Master merkt dat de feedback telkens door dezelfde twee mensen wordt gegeven. Hij gebruikt de werkvorm Silent Writing: iedereen schrijft eerst individueel zijn observaties op post-its. Daarna bespreekt het team de verzamelde feedback. Zo komt ieders stem aan bod.
Hoe gebruik je geven van feedback tijdens een retrospective?
Feedback geven tijdens een retrospective gebruik je als instrument om continu te verbeteren. Het doel is niet gelijk verandering afdwingen, maar bewustwording creëren.
-
Wees concreet: beschrijf gedrag en effect.
-
Wees nieuwsgierig: vraag door naar achterliggende oorzaken.
-
Wees waarderend: benoem ook wat goed ging.
-
Wees gezamenlijk: zoek naar acties die het team als geheel verder helpen.
Bronnen
Scrum Guide (2020): “The purpose of the Sprint Retrospective is to plan ways to increase quality and effectiveness.”
Liberating Structures: Mad-Sad-Glad en What, So What, Now What?
Handboek feedback, Karin de Galan (2018)
Volgende stap: Uitleg feedback ontvangen