Hoe worden doelen in Scrum gebruikt?
Binnen Scrum zijn doelen richtinggevend en helpen teams duidelijk te maken waarom een team werkt aan een product (Increment) of een onderdeel daarvan. Ze zorgen voor focus, motivatie en een gedeeld begrip binnen het Scrum Team en de stakeholders.
Het is belangrijk om te onderscheiden dat een doel iets anders is dan de implementatie:
- Het doel geeft aan wat er bereikt moet worden en waarom dit waarde toevoegt.
- De implementatie gaat over hoe dit doel concreet gerealiseerd wordt door middel van user stories, acceptatie criteria, technische keuzes en taken.
Welke soorten doelen zijn er in Scrum?
Scrum werkt met twee soorten doelen: het productdoel en de sprintdoelen.
Productdoel
Het productdoel beschrijft de langere termijn richting van het product.
- Het staat centraal in de product backlog.
- Het geeft aan welke waarde het product uiteindelijk moet leveren.
- Het helpt om prioriteiten te stellen in backlogitems.
Voorbeeld: “Onze app helpt gebruikers hun energieverbruik inzichtelijk te maken door realtime analyses.”
Sprintdoel
Het sprintdoel is het korte termijn doel voor een specifieke sprint.
- Het wordt vastgesteld tijdens de sprint planning en opgenomen in de sprint backlog.
- Het biedt focus en helpt het team keuzes te maken tijdens de sprint.
- Het is haalbaar binnen één sprint en levert directe waarde op.
Voorbeeld: “In deze sprint leveren we een grafiek waarmee gebruikers hun maandelijkse energieverbruik kunnen zien.”
Hoe hangen de doelen samen?
Het productdoel geeft de strategische koers van het product, terwijl het sprintdoel een concrete stap is die in de huidige sprint gezet wordt richting het productdoel.
Door deze samenhang blijft het team gericht op de lange termijn visie, terwijl er tegelijkertijd kortcyclisch waarde wordt toegevoegd.
Casus
Een Scrum Team werkt aan een online leerplatform.
Het productdoel: “Studenten kunnen hun voortgang per opleidingstraject bijhouden en analyseren.”
Het sprintdoel van de huidige sprint: “Een dashboard tonen waarin studenten hun voortgang per vak zien in procenten.”
Het doel geeft focus. De implementatie (welke tabellen, welke API’s, welke schermen) wordt door het team tijdens de sprint ingevuld.
Het sprintdoel moet dus altijd bij het productdoel passen. Het development team is verantwoordelijk om dit bij het vaststellen te controleren. Het sprintdoel is de basis voor het vaststellen van user stories en de uitwerking van taken in user stories.
Hoe gebruik je doelen in Scrum?
Doelen zijn geen eenmalige afspraak tijdens de sprint planning, maar vormen een rode draad door het hele Scrum-proces. Ze geven richting, maken keuzes eenvoudiger en helpen het team en de stakeholders om steeds naar dezelfde stip op de horizon te kijken.
Tijdens sprint planning
Het sprintdoel wordt gezamenlijk geformuleerd en gekoppeld aan backlogitems die nodig zijn om dit te realiseren. Het productdoel biedt de context: het laat zien waarom dit sprintdoel belangrijk is in de langere termijn koers.
Tijdens de dagelijkse Scrum
Het sprintdoel fungeert als referentiepunt. Teamleden stemmen hun plannen en acties af op de vraag: “Helpt dit ons dichter bij het sprintdoel?” Hierdoor gaat het dagelijks overleg niet alleen over status, maar vooral over richting en samenwerking.
Tijdens de sprint
Wanneer obstakels optreden of keuzes gemaakt moeten worden, helpt het sprintdoel om prioriteiten te stellen. Het team kan besluiten om zich te concentreren op de onderdelen die direct bijdragen aan het behalen van het doel.
Tijdens de sprint review
Het team en de stakeholders inspecteren of het sprintdoel behaald is en hoe dit bijdraagt aan het productdoel. Zo wordt de voortgang niet alleen in termen van opgeleverde functionaliteit besproken, maar ook in termen van waarde en richting.
Tijdens de retrospective
Het team reflecteert op het gebruik van doelen: waren ze helder genoeg? Hebben ze geholpen bij het maken van keuzes? Dit levert verbeterpunten op voor het formuleren en gebruiken van doelen in volgende sprints.
Op de langere termijn
Het productdoel blijft meerdere sprints gelden en fungeert als “noordster” voor het Scrum Team. Het voorkomt dat losse sprintdoelen versnipperen, en zorgt dat er steeds wordt gewerkt aan een gedeelde productvisie.
Casus
Een Scrum Team werkt aan een leerplatform.
- Productdoel: Studenten kunnen hun voortgang per opleidingstraject bijhouden
- Sprintdoel: Een dashboard tonen met procentuele voortgang per vak.
Tijdens de sprint blijkt dat er niet genoeg tijd is om ook filters en sorteeropties toe te voegen. Het team besluit zich te richten op de grafiek, omdat dit direct bijdraagt aan het sprintdoel. In de sprint review bespreekt het team met stakeholders dat de filters in een volgende sprint opgepakt worden.
Bronnen
Examples Of Real Sprint Goals: https://medium.com/the-liberators/670f917ba2cd Write the Product Vision: https://martinfowler.com/articles/lean-inception/write-product-vision.html 10 Powerful Questions to Create Better Sprint Goals: https://medium.com/the-liberators/10-powerful-questions-to-create-better-sprint-goals-e21c19580c77
Volgende stap: Uitleg bepalen werklast